Sitemap (Site Haritası), bir web sitesinde taranacak URL’ler hakkında arama motorlarının bilgilendirilmesini sağlayan protokoldür. Bir XML dosyası olan site haritasında, ilgili web siteye ait URL’ler listelenir. XML dosyası sayesinde kullanıcılar ve özellikler web tasarımcılar, taranacak sayfalar üzerinde daha geniş kontrol hakimiyetine sahip olur. XML dosyası sayesinde kullanıcılar, hangi sayfaların ne sıklıkla değiştiği, son güncellenme tarihi, sitedeki sayfaların önem hiyerarşisi vs. bilgileri arama motorlarına gönderebilir.
Arama motorlarına iletilen bu önemli bilgiler, ilgili web sitenin daha yüksek verimde taranmasına yardımcı olur. Sitemap protokolünün yapısı dikkate alındığında robots.txt URL hariç tutma protokolüne tamamlayıcı özellikte bir URL dahil etme protokolü olarak karşımıza çıkar. Web site sahipleri, yöneticileri ve grafik tasarım birimi ilgilileri için oldukça önemli bir protokol olan site haritasını (sitemap) daha yakın bir perspektifle incelemek gerekirse;
XML Site Haritasının Yeri
Bir script ya da internetten ulaşabileceğiniz ücretsiz bir araçla sitemap (site haritası) oluşturabilir ve sitemap.xml ismi ile ana klasörünüze ekleyebilirsiniz. Şayet farklı bir isim ve yer ile kaydettiyseniz, robot.txt dosyanıza belirli komutları eklemek suretiyle tam adını ve yerini belirtebilirsiniz. Söz konusu dosyanın ana klasörünüzde yer alması önemlidir ve önerilir. Zira arama motorları öncelikle ana klasörünüzde arama yaparak sitemap.xml dosyasını sorgular.
Site haritanızın ismini “sitemap.xml” şeklinde ana klasörünüze eklerseniz, henüz bilmediğiniz bir başka arama motorunun da sitenizi keşfetmesine zemin hazırlamış olursunuz. Bu bakımdan, ilgili dosyanın ana klasörünüzde yer alması yararlı olacaktır.
Sitemap (Site Haritası Oluşturma)
Sitemap, kullandığınız web site altyapısına göre farklı şekillerde oluşturulabilir. Web siteniz eğer WordPress gibi bir altyapıda barınıyorsa çeşitli eklentilerden yardım alarak sitemap oluşturabilirsiniz. Yine WordPress altyapılı sitenizin SEO durumunu takip etmek için Rank Math, Yoast SEO, All in One SEO Pack gibi servislere sahipseniz, söz konusu eklentilerde dahili olarak site haritası modülü yer almaktadır. Fakat web siteniz, WordPress gibi hazır bir altyapıda barınmıyorsa süreç farklı seyredecektir.
Hazır altyapıda barınmayan web siteniz için site haritası oluşturmak, yine WordPress altyapılı sitelerde olduğu gibi pratik ve kolaydır. Bunun için, gerekli bilgiye ve deneyime sahipseniz elle oluşturabilir yahut sitemap oluşturma sitelerinden yardım alarak on – line olarak site haritası oluşturabilirsiniz.
Sitemap.xml'deki Alanların Açıklaması
Changefreq bölümünde bulunan “taranma sıklığı” alanına “always, hourly, daily, weekly, monthly, yearly never” kelimelerinden herhangi birini yazarak arama motorlarının ziyaret sıklığını düzenleyebilirsiniz. Bu durumda, belirlediğiniz kelimeden daha kısa periyotlarda arama motorları tarafından siteniz ziyaret edilmeyecektir. Priority bölümüne ise 0.0 ile 1.0 arası bir değer belirterek web sitenizin hangi sıra ile taranacağını düzenleyebilirsiniz.
Belirlediğiniz öncelik sıralamaları, web sitenizin arama motoru sonuç sayfalarındaki konumuna olumlu – olumsuz etki etmeyeceği için sıralamanıza dair herhangi bir endişe duymanıza gerek yoktur. Öncelik sıralaması, yalnızca taranma ve indekslenme işlemlerinde bazı sayfalara öncelik vermenize olanak tanır. Sayfalarınızdan bazılarının diğer sayfalarınıza kıyasla daha önce taranmasını istiyorsanız öncelik sıralamalarını revize edebilirsiniz.
Site Haritalarını Göndermek
Site haritalarının arama motorlarına bildirilmesi, normal URL eklemekten farklı bir yolla gerçekleşir. Şayet arama motorlarının site ekleme sayfalarına “sitemap.xml” dosyanızı tanıtmaya çalışırsanız yalnızca hata mesajıyla karşılaşırsınız. Dolayısıyla, yukarıda açıklandığı üzere robots.txt dosyanızın içine sitemap dosyanızın yerini işaret ederek arama motorları tarafından bulunabilmesini sağlayabilirsiniz. Robots.txt dosyanıza aşağıdaki satırı ekleyerek bu işlemi kolaylıkla yapabilirsiniz:
Sitemap: http://www.siteniz.com/sitemap.xml
Bir web sitesinin, arama motorların tarafından taranması, indekslenmesi ve arama motorları sıralamasında görünür olması, sitemap (site haritası) sayesinde mümkündür. Sitemap sayesinde sitelerin dizine eklenmesi sağlanır. İnternet ekosisteminde var olan her web sitesi, sitesine ait sitemap protokolünü arama motorlarına bildirerek varlığına devam eder. SEO’nun (Search Engine Optimization – Arama Motoru Optimizasyonu) teknik bir unsuru olarak kabul edilen sitemap;
Bir web sitesindeki bilgileri görüntülemenin pratik yollarından biri olan genişletilebilir biçimlendirme dilinin kısaltılmasıdır. En genel tanımıyla, bir web sitesinde bulunan farklı sayfaların listesidir.
Arama motorları, kullanıcılar tarafından gerçekleştirilen sorgulara karşılık en alakalı sonuçları göstermek üzere çalışır. Bu prensip üzerine çalışabilmesi içinse internetteki bilgileri okumak, düzenlemek ve dizine eklemek amacıyla site tarayıcılarına gereksinim duyarlar. Arama motoru tarayıcılarının sitenizdeki içeriği okuyabilmesi ve sayfaları buna göre dizine eklemesi içinse site haritalarına ihtiyaç duyulur. Sitemap sayesinde arama motorlarının öğrendiği bazı bilgiler şunlardır:
Site haritası mevcut olmadığı takdirde Google botları ilgili sayfaları göremez ve web sitenizin SEO başarısı olumsuz etkilenebilir. Bir site haritasına sahip olduğunuz zamansa Google vs. arama motorları web sitenizi dizine ekler ve bu sayede görüntülenme sayınızda artış yaşanır. Sitemap, kimi kullanıcılarca ihmal edilmekte ve gerekli önemi görmemektedir. Bu durum, ilgililerin web sitelerinin gelişimini önemli ölçüde ve olumsuz yönde etkiler. Site haritasını önemli ve hatta gerekli kılan başlıca avantajları şunlardır:
Sitemap (site haritası) oluştururken Google tarafından tavsiye edilen ve aşağıda sıralanan hususlara dikkat etmek daha verimli ve başarılı sonuçlar almanıza yardımcı olur:
Google, Microsoft Bing ve Yahoo gibi popüler arama motorları tarafından desteklenen sitemap oluşturucularından bazıları şunlardır: