İnternet sitenize hangi platformlardan ziyaretçi geldiğini tespit etmek, mevcuttaki dijital pazarlama ve reklam çalışmalarınızı daha etkin hale getirebilmenizi sağlar. Malum, günümüzde her şey "veri" üzerinden ölçümleniyor. Siz de trafiğinizi hangi kaynaktan elde ediyorsanız, bu veriler doğrultuda etkili stratejiler geliştirebilirsiniz.
Google Analytics ekranına baktığınız zaman en çok trafiğin Google aramalarından, sosyal medya mecralarından ve varsa PPC olarak adlandırdığımız, tık başına ücret ödemesi yaptığınız Google Ads'ten geldiğini göreceksiniz. Şimdilerde ise bu trafik kaynakları arasına yeni bir şey daha eklendi: Yapay zeka araçları! İngilizcede kısaltılmış haliyle "AI" kaynaklı trafiği ölçümlemek istiyorsanız yapmanız gerekenleri ise yazımızın devamında bulacaksınız.
ChatGPT başta olmak üzere birçok yapay zeka aracı son dönemde hayli sükse yaptı. Google ve Meta'nın yanı sıra Twitter (Veya yeni adıyla X) da kendi yapay zeka aracını piyasaya sürmüş durumda. Bu araçlara herhangi bir soru sorduğunuzda veya görev verdiğinizde size URL'ler sunabiliyorlar. İşte bu URL'lere tıklandıktan sonra sitenize gelen ziyaretçileri ölçümleyebilmeniz bazı ufak işlemlerin ardından mümkün. Sanal asistan, chat botlar ve otomasyon programlarından sitenize ne kadar tık geldiğini ölçümleyerek bu alana daha fazla eğilebilirsiniz.
Peki Google Analytics 4 (GA4) ile yapay zeka araçlarından sitenize gelen trafiği normal ziyaretçilerin arasından nasıl ayırt edebileceksiniz? Bu sorunun cevabını vermeden önce neden bunu yapmanız gerektiğine kısaca bir değinelim. İlerleyen satırlarda nasıl yapıldığı sorusunun da cevabını bulacaksınız.
Bard, ChatGPT, Gemini ve Perplexity gibi yapay zeka araçları hızlıca dönüşüyor ve her geçen gün bilgi hazinesini daha da genişletiyor. Kullanıcıların sorduğu sorulara cevap veren ve bir tür sanal asistan görevi üstlenen bu araçlar, kişiye özgü sonuçlar üretirken bazen ziyaretçilerin tıklayabileceği URL'leri de önerebiliyorlar.
Neyse ki yapay zeka kaynaklı bu "AI trafiği" Google Analytics 4 tarafından ölçümlenebiliyor. Üstelik sadece GA4 değil Adobe Analytics ve PiwikPRO gibi alternatif analiz araçları da AI trafiğini işleme noktasında etkili sonuçlar üretebiliyor. Ancak çoğunluk GA4 kullandığı için biz de bu rehberde Google'ın analiz aracı üzerinden devam edeceğiz.
GA4'te yapay zeka trafiğini normal ziyaretçilerden ayırt ettiğiniz takdirde aşağıdaki faydaları elde etmiş olacaksınız:
Chatbotlar aracılığıyla sitenize ne kadar trafik geldiğini görerek yapay zeka araçlarının sizi güvenilir bir kaynak olarak kabul edip etmediğini öğrenebilirsiniz.
Yapay zeka kaynaklı trafikten elde edilen geri dönüşümün çok mu yoksa az mı olacağını görmek için bu trafiği ölçümlemenizde fayda olacaktır.
Hangi komutların sitenize URL yönlendirmesi yaptığını ölçerek sitenizde bu hedef doğrultusunda yenilikleri hayata geçirebilirsiniz.
Organik arama, ücretli reklamlar ve diğer kanallarla beraber yapay zeka araçlarından gelen trafikten hangisinin daha verimli olduğunu ölçümleyebilirsiniz.
AI chatbotları üzerinden sitenize gelen ziyaretçilere özel hedeflenmiş reklam çalışmaları yapabilirsiniz.
Rakiplerinizin önüne geçmek ve sektör trendlerini takip etmek için AI trafiğini ölçümlemek şart. Sitenize gelen bu trafiğin ne kadarının satışa dönüştüğünü görerek gerçek verilere ve kanıtlara dayalı stratejiler geliştirebilir, hem yapay zeka hem de son kullanıcının işine yarayacak değişiklikleri hayata geçirebilirsiniz.
AI chatbot (günlük asistan araçları) ve büyük dil modelleri sürekli olarak büyüyen devasa bir kütüphane gibi. ChatGPT ve Perplexity gibi araçlar günümüzde kendilerine sorulan sorular doğrultusunda link önerilerinde de bulunabiliyorlar. Bunun için herhangi bir ücret ödemenize de gerek yok üstelik. Yani ortada tamamen bedava ve zahmetsiz bir trafik kaynağı söz konusu.
İşin güzel tarafı, siteniz yapay zeka tarafından önerildiği için ziyaretçilerde oluşturduğu izlenim de olumlu yönde olacaktır. Bu trafiklerin satışa dönüşme oranının yüksek olmasını beklemek çok da hayalci olmaz diyebiliriz.
Yapay zeka araçlarının sitenizi kullanıcılara önerebilmesi için hizmet verdiğiniz alanın önde gelen, güvenilir ve uzun süredir açık olan sitelerinden olmanız şart. Bunun dışında kayıt olma ve sitenizi dizine ekleme gibi bir durum söz konusu değil ne yazık ki. Yani elinizden geleni yapıp AI araçlarının sizi keşfetmesini beklemek durumundasınız.
Çok basit. Bunun için oluşturmanız gereken bir regex formülü mevcut. GA4'e oturum açtıktan sonra aşağıdaki adımları izleyerek siz de AI trafiğini ölçümlemek için gerekli tabloları oluşturabilirsiniz.
Sol taraftaki menüden "Exploration"a basın ve yeni bir rapor şablonu oluşturun. Bu şablona isim olarak "AI trafiği" diyebiliriz.
"Dimensions" kısmını 'Session source / medium' olarak ayarlayın ve ölçüm olarak 'Views' seçeneğini işaretleyin.
'Filters' kısmına girerek 'Matches Regex' filtresini seçin ve 'Enter Expression' butonuna basarak aşağıda yer alan metni bu alana kopyalayın.
.*gpt.*|.*chatgpt.*|.*openai.*|.*neeva.*|.*writesonic.*|.*nimble.*|.*outrider.*|.*perplexity.*|.*google.*bard.*|.*bard.*google.*|.*bard.*|.*edgeservices.*|.*gemini.*google.*
Burada size önemli bir ipucumuz var. Bu regex formülü yalnızca yukarıda adı geçen yapay zeka araçlarından gelen trafiği ölçümleyecektir. Yarın bir gün yeni bir chatbot piyasaya girerse bunu ölçmek için onun ismini de dahil etmeniz gerekir. GPT, ChatGPT, OpenAI ve Gemini (Eski ismiyle Bard) gibi araçlar şimdilik yeterli.
Bir üst paragrafta AI kaynaklı trafiğin nasıl takip edilebileceğini açıkladık. Peki yapay zeka araçlarından sitenize gelen tıklamaların ne kadarı satışa dönüşüyor, sitenizde ne kadar vakit geçiriyorlar? Bu gibi soruların cevabını öğrenmek ve mantıklı bir sonuca ulaşabilmek için AI trafik segmenti de oluşturmanız gerekir.
Bunun için yine GA4'ten yardım alacağız. Aşağıdaki yönergeleri takip etmeniz yeterli.
Exploration raporu oluşturma sayfasına girdikten sonra AI chatbotlarından gelen trafiği ölçümlemek için ilk adımı atmış olacaksınız. Bunun için ilk önce yeni bir rapor oluşturun ve isim verin. Örnek olarak "AI trafik segmenti" diyebiliriz.
Daha sonra "Segments" yazısının yanındaki "+" simgesine tıklayın ve yeni bir segment oluşturun. Ardından "Event segment" butonuna basın.
"'Add a new condition"a tıklayıp yeni bir koşul ekleyin ve 'Page referrer'i işaretleyin. Sonrasında aşağıdaki regex formülünü yapıştırın.
.gpt.|.chatgpt.|.openai.|.neeva.|.writesonic.|.nimble.|.outrider.|.perplexity.|.*google.bard.|.*bard.google.|.bard.|.edgeservices.
Hepsi bu kadar! Segmenti kaydedip sayfadan ayrılabilirsiniz. Daha sonra oluşturduğunuz rapora göz atarak ne kadar trafik elde ettiğinizi görüntüleyebilir, gelen bu ziyaretçilerin ne kadarlık bir kısmına satış yaptığınızı öğrenebilirsiniz.
Yapay zekanın bazı ülkelerdeki (Katar gibi) bakanlık kabinelerine kadar girebildiği günümüzde trafik kaynağı olarak bu gelişmiş araçlardan faydalanmak hiç de fena bir fikir değil. Eğer siz de doğru ölçümleme ve stratejileri izleyerek siz de kendinizi AI chatbotlarına güvenilir bir kaynak olarak tanıtmayı başarırsanız, marka değeri ve bilinirliğiniz de doğrudan artmış olacaktır.
Elde ettiğiniz verileri mantıklı bir şekilde işlediğiniz takdirde yapay zeka araçlarından gelen trafikten çok yüksek satış ve geri dönüş oranı elde edebilmeniz mümkün. Özel hedeflenmiş reklam ve indirim kampanyaları hazırlayarak AI trafiğini gelir kapısı olarak kullanabilmek siz de kolları hemen sıvayın.
